Cartref > Tirweddau Hanesyddol >

Tirweddau Hanesyddol Pencaer

Crynodebau yw rhain, cliciwch ar y llun am fwy o wybodaeth

Map a atgynhyrchwyd o fap yr OS gyda chaniatad yr Arolwg Ordnans ar ran Rheolwr Llyfrfa Ei Mawrhydi, © Hawlfraint y Goron 2001. Cedwir pob hawl. Byddai ei atgynhyrchu heb ganiatad yn torri Hawlfraint y Goron a gall hynny arwain at erlyniad neu achos sifil. Rhif y drwydded: GD272221

Mae ardal gymeriad dirwedd hanesyddol Llain Arfordirol Wdig i Aberbach yn cynnwys clogwyni uchel a llain gul o ben clogwyn. Yr unig adeiladau yw goleudy Pen Strwmbwl a hen fwthyn y ceidwad, a strwythurau gwag a adeiladwyd yn ystod yr Ail Ryfel Byd.

Llain Arfordirol Wdig i Aberbach

Mae Wdig yn ardal gymeriad dirwedd hanesyddol fach ac mae’n cynnwys seilwaith porthladd a gorsaf reilffordd ynghyd â datblygiadau preswyl a adeiladwyd ar safle cyfyngedig. Ni ddatblygodd Wdig tan y 19eg ganrif, ac mae’r mwyafrif o’r adeiladau yn dyddio o’r cyfnod rhwng canol a diwedd y 19eg ganrif a’r 20fed ganrif.

Wdig

Mae ardal gymeriad dirwedd hanesyddol Garn Fawr yn cynnwys darnau bryniog bach o rostir agored, creigiog. Nid oes unrhyw adeiladau cyfannedd. Lleolir bryngaer Garn Fawr sy’n dyddio o’r oes haearn yn y man uchaf, Garn Fechan ar gopa is a chaer Ysgubor Fawr ar lethrau is. Mae hen waliau sych yn dangos bod yr ardal wedi’i hamgáu ar un adeg.

Garn Fawr

Mae ardal gymeriad dirwedd hanesyddol Pen Caer yn cynnwys ffermydd gwasgaredig a chaeau yn nannedd gwyntoedd mynychaf yr Iwerydd. Mae’n ddi-goed. Nodweddir yr ardal hon gan ffiniau caeau ar ffurf waliau sych a chloddiau caregog enfawr. Fe’i nodweddir hefyd gan y defnydd a wnaed o sgim sment dros doeau llechi’r tai a’r adeiladau amaethyddol.

Pen Caer

Mae Llanwnda yn ardal gymeriad dirwedd hanesyddol o ffermydd a chaeau. Mae’r caeau yn fach ac yn afreolaidd eu siâp ac fe’u rhennir gan gloddiau caregog a waliau sych. Mae’r ffermydd hefyd yn fach iawn ac wedi’u gwasgaru’n eang. Mae’r unig glystyrau o aneddiadau yn Llanwnda, Ciliau a Phontiago, ac mae’r rhain yn fach iawn.

Llanwnda

Mae Garnwnda yn boced o rostir uchel, creigiog yng nghanol caeau a ffermydd. Ni cheir unrhyw adeiladau yn yr ardal gymeriad dirwedd hanesyddol hon. Mae maen hir yn dyddio o’r oes efydd a beddrod siambr neolithig yn nodweddion tirwedd hanesyddol pwysig.

Garnwnda