Roedd yr adeilad hwn o’r 19eg ganrif o’r golwg yng nghornel hen berllan, ar fferm ar bwys y Dryslwyn, wedi gweld dyddiau gwell. Er cael ei newid a’i drin bron y tu hwnt i gael ei adnabod, roedd yn dal ar ei draed ac achubwyd ar y cyfle drwy brosiect Tywi Afon yr Oesoedd i’w adfer i’w hen ogoniant.

Roedd llawer o’r nodweddion gwreiddiol wedi goroesi, yn cynnwys muriau clom neu bridd a chorneli crynion sy’n nodweddu’r rhanbarth. Awgryma ei leoliad yn y berllan a’i faint mai storfa afalau ydoedd. Arweiniodd arolwg archaeolegol at luniadau manwl, cofnod ysgrifenedig a lluniau o’r adeilad. Roedd y rhain yn cynnig gwell dealltwriaeth o sut codwyd ef ac roeddent felly o gymorth gyda’r gwaith adfer.

Yn y gwaith hwnnw rhoddwyd to gwellt yn lle’r to haearn rhychiog, datgelwyd y llawr coblog ac ailosodwyd y muriau cerrig a chlom. Mae’r paent coch trawiado l yn eich atgoffa am ffermdy Kennixton, o Benrhyn Gwyr yn wreiddiol ond bellach yn Sain Ffagan, y credid ei fod yn amddiffyn yn erbyn ysbrydion drwg.

Is-lwythwch yr adroddiad llawn mewn ffurf PDF - yn agored mewn ffenestr newydd, Saesneg yn unig.